First date: eerste indruk

De eerste indruk

We beoordelen mensen vanaf het moment dat we ze zien. We hebben maar 39 milliseconden nodig om te bepalen of het gezicht van een vreemde er boos uit ziet. Evolutionair gezien belangrijk, want zo weten we direct of we moeten “vechten of vluchten”. Daarna, na één tiende van een seconde, vormen we een oordeel over iemands aantrekkelijkheid, vriendelijkheid en betrouwbaarheid. Vervolgens hebben we na 5 seconden besloten hoe extravert, gewetensvol en intelligent iemand is. We zijn dus voorgeprogrammeerd snel tot conclusies te komen. Heel snel.

Het Halo-effect

Pas wanneer iemand aantoonbaar anders is dan we dachten, zijn we in staat het beeld bij te stellen.

Die snel gevormde conclusies zijn belangrijk. De indrukken die we hebben gevormd na een korte eerste ontmoeting hebben een sterk blijvend vermogen. We vertrouwen zelfs zo erg op dit beeld, dat we er zelf nog van alles bij verzinnen. Dit psychologisch fenomeen wordt het halo-effect genoemd. Iemand die we op het eerste gezicht aardig vinden, zal ook wel behulpzaam, sociaal en gezellig zijn. Iemand die we in eerste instantie negatief beoordelen, krijgt nog een hoop negatieve karaktereigenschappen van ons toebedeeld. Bepaalde positieve (of negatieve!) eigenschappen worden gegeneraliseerd tot een overeenkomstig totaalbeeld. Dit gebeurt vaak onbewust. Daarbovenop komt nog het primacy effect; een eerste indruk weegt zwaarder en is duurzamer dan latere indrukken. We hebben op basis van het gevormde beeld een verwachting bij hoe deze persoon in elkaar zit. Een gefixeerd beeld dat moeilijk aan te passen is. Pas wanneer iemand duidelijk en aantoonbaar anders is dan we dachten, zijn we in staat het beeld bij te stellen. Gevaarlijke fenomenen, zeker in de liefde..

Aantrekkelijkheid triggert een positieve evaluatie

Fysieke aantrekkelijkheid heeft een substantiële invloed op de eerste indrukken die we van iemand vormen. We hebben de neiging om aan te nemen dat knappe mensen leukere en betere mensen zijn dan minder aantrekkelijke mensen. Over het algemeen lijken we - onbewust - het harde stereotype “wat mooi is, is goed” te gebruiken. Aantrekkelijke mensen hebben aantrekkelijke eigenschappen die hun uiterlijk complementeren. En ook deze beoordeling maken we snel en automatisch, zonder er bewust over na te denken. Of we nou willen of niet, een mooi gezicht triggert een positieve evaluatie. ”eerste indruk lachende vrouw” Maar schoonheid is subjectief. Wat ook meespeelt, is uitstraling. Mensen die veel lachen en een open blik hebben, worden sneller aardig en aantrekkelijk gevonden. Daarbij komt dat je eigen lichaamstaal invloed heeft op gedachten en gevoelens. Wanneer jij een zelfverzekerde houding aanneemt, zul je je zelfverzekerder gaan voelen, en wanneer je veel lacht, voel je je ook daadwerkelijk vrolijker.

De eerste date: 75% lichaamstaal

Voor iedereen altijd spannend: een eerste afspraakje. Zeker nu je weet hoe snel een eerste indruk is gevormd. Veel mensen hebben het gevoel niet goed uit de verf te komen tijdens een date. Ze waren verlegen, klapten dicht, gingen opscheppen, konden het alleen maar over werk hebben of werden heel onhandig. Zeker wanneer we de ander erg leuk vinden en we graag willen dat dit wederzijds is, kan het moeilijk zijn om jezelf te blijven. Er is veel onderzoek gedaan naar daten en een eerste indruk. Uit meerdere studies blijkt dat de aandacht bij een eerste ontmoeting voor maarliefst 75% uit gaat naar lichaamstaal. Hoe komt iemand over? Hoe beweegt hij/zij? Valt er iets aan hem/haar op? Hoe kijkt iemand? Allemaal vragen die iedereen zich onbewust stelt. De antwoorden daarop komen dus vooral voort uit het voorkomen van de ander. Vertrouw op jezelf en heb aandacht voor de ander, dat is het belangrijkst. Verder helpen we je graag op weg met onderstaande tips.


First Date tips

    Tip 1: Leg je smartphone weg!

    ”telefoonverbod”

    Belangrijk om mee te beginnen: te veel op je smartphone kijken, is de allergrootste afknapper op een eerste date. Voor 41% van de Nederlandse singles is dit echt een groot minpunt. Onderzoek bevestigt dat de telefoon echt weg moet tijdens een eerste afspraakje: 75% vindt het een grote teleurstelling als je je telefoon opneemt en meer dan de helft van de mensen wil ‘m ook niet op tafel zien. Ongeveer 45% van de ondervraagden vond het extra charmant als je je telefoon helemaal uit zet op een eerste date. Leg je telefoon dus weg zodat je je aandacht helemaal op de ander kan richten.

    Tip 2: Wel over reizen of controversiële onderwerpen, niet over je ex

    Als je niet goed weet waar je het over moet hebben, geeft psycholoog Richard Wiseman als tip om het over reizen te hebben. Uit zijn onderzoek bleek dat stellen die het over hun droombestemmingen hadden, eerder een tweede afspraakje wilden dan stellen die het over films hadden. Hij geeft als verklaring dat een gesprek over films al snel argumenterend kan worden en daardoor sneller irritaties opwekt. Dit geldt natuurlijk niet als jullie toevallig precies dezelfde lievelingsfilm hebben! Wat echt een groot (negatief) effect heeft op een eerste afspraakje, is het praten over je ex. Dit komt over als desinteresse. Niet doen dus. Ook niet doen: teveel over jezelf praten. Deze staat op nummer twee van de lijst tien grootste afknappers bij een eerste date. Daarnaast ergeren vooral vrouwen zich eraan als een man meteen toespelingen maakt op seks. Mannen vinden het vooral een afknapper als een vrouw niet lijkt op het haar datingprofiel. Daarentegen mag je het best over controversiële onderwerpen hebben, zegt Professor Dan Ariely. Hij liet één groep mensen op een eerste date elkaar vragen stellen als ‘heb je ooit iemands hart gebroken?’ Een andere groep liet hij over het weer praten. De eerste groep mensen bleek meer tevreden te zijn over de date en meer het gevoel te hebben elkaar te hebben leren kennen. Je moet hierbij wel oppassen dat je de ander niet afschrikt door direct heel gevoelige vragen te stellen. Luister goed naar de ander en wacht even af.

    Tip 3: Oogcontact: niet te veel en niet te weinig

    Probeer een beetje te letten op het maken van oogcontact: niet te veel maar zeker ook niet te weinig. Als je iemand tijdens een gesprek heel de tijd aan kijkt, komt dit dominant over. Het blijkt zelfs averechts te werken tijdens een eerste afspraakje. Onderzoekers stellen dat 7 tot 10 seconden oogcontact maken - en vervolgens even weg kijken, optimaal is. Maar het is nooit een goed idee de harde statistieken exact te volgen, dus voel vooral aan of je niet te lang of juist te weinig oogcontact maakt.

    Tip 4: De eerste-date-look: waar letten mannen op?

    ”eerste afspraakje makeup”

    Het is natuurlijk zo dat je een verschijning moet kiezen waar je je vooral zelf goed bij voelt. Maar toch willen alle vrouwen het weten: waar letten mannen nou het meest op tijdens een eerste date? In een onderzoek van Huffington Post en Askmen.com, werden 961 mannen ondervraagd over de ‘eerste-date-look’. Mannen blijken gemiddeld 30 minuten nodig te hebben om zich klaar te maken voor het afspraakje. 81% van hen denkt dat vrouwen wel meer dan 30 minuten nodig hebben. Daar kunnen we ze wel gelijk in geven.. De helft van de mannen maakt het eigenlijk helemaal niet uit hoe vrouwen hun haar dragen tijdens de date. Maar áls ze moeten kiezen, kiest de meerderheid voor los in plaats van opgestoken. Iets meer dan de helft maakt het ook niet uit of een vrouw wel of geen lippenstift draagt. Daarentegen geeft maar liefst 67% van de mannen aan mooie nagels belangrijk te vinden! Mannen lijken dus eerder te letten op nagels dan op hoe je haar zit. Het gaat hierbij wel vooral om de mening van jongere mannen, want hoewel de deelnemers tussen de 18 en 65 jaar waren, was de meerderheid (45%) tussen de 18 en 24 jaar.

    Tip 5: Eerste date op zaterdagmiddag of dinsdagavond meest succesvol

    Zelfs dit is onderzocht. Onderzoekers bekeken de dag en tijd van een eerste afspraakje van ongeveer duizend mensen en onderzochten welke dag het meest succesvol was. Wat bleek? Wanneer er op een zaterdagmiddag of dinsdagavond werd afgesproken, was er 30% meer kans op een tweede date! De minst goede dag voor een eerste afspraakje is een donderdagavond. Volgens onderzoekers denken mensen dan teveel aan het weekend en alle leuke vrijgezellen die ze dan mogelijk gaan tegenkomen.

    Tip 6: Doe iets spannends

    Onderzoek toont aan dat spannende situaties tot gevoelens van verliefdheid leiden. In een bekende studie werd een vrouw op pad gestuurd naar een nationaal park in Canada, om zogenaamd mannen te werven voor een onderzoek. Nadat zij de mannen kort had gesproken gaf ze hen haar telefoonnummer. Belangrijk was de plek waar ze dit deed. De eerste plek was een stabiele, brede brug, de tweede een wiebelende hangbrug. De mannen op de stabiele brug bleken heel anders te reageren op de vrouw dan de mannen op de ‘gevaarlijke’ brug. Mannen van die laatste groep toonden veel interesse in haar en verzonnen verhalen met een sterke seksuele lading. Negen van de achttien mannen belden haar na afloop op, in tegenstelling tot twee van de zestien mannen van de stabiele brug. Onderzoekers stellen dat dit komt doordat de mannen op de spannende brug hun nervositeit en verhoogde hartslag – die eigenlijk werd veroorzaakt door de burg – later toeschreven aan de vrouw. Achteraf denken ze dus dat ze verliefde gevoelens hadden, maar eigenlijk waren ze gewoon nerveus.


Vertrouw op een goede afloop!

De belangrijkste tip. Neem de tijd om elkaar rustig te leren kennen. Iedereen vindt een eerste afspraakje spannend. Zenuwachtig zijn is dus heel normaal. Je wilt je van je beste kant laten zien, maar je hoeft echt niet alles besproken te hebben bij de eerste ontmoeting. Ga niet alle vragen van tevoren bedenken. Dat komt al snel gemaakt over. Geef de ander de ruimte voor zijn of haar verhaal en vraag door als je ergens nieuwsgierig naar bent. Die interesse wordt gewaardeerd. Wees je bewust van je lichaamstaal. Draag kleding waar je je goed in voelt. En vooral: vertrouw op een goede afloop!

”eerste afspraakje”

Bronnen

  • Miller, R.S. (2012). Intimate Relationships (6th ed.). International Edition. New York: McGraw-Hill Companies.
  • https://fem-fem.nl/perfecte-eerste-date-onderzoek/
  • http://www.plekkmagazine.nl/daten/magazine-singles-je-eerste-date-look-waar-letten-mannen-op/
  • https://www.rtlnieuws.nl/nederland/grootste-afknapper-op-eerste-date-te-veel-op-je-smartphone-kijken
  • https://www.cosmopolitan.com/nl/liefde-en-sex/news/a157196/dit-is-blijkbaar-de-beste-dag-om-op-een-eerste-date-te-gaan-en-de-minst-goede-dag/
  • https://www.elle.com/nl/lifestyle/a567432/perfecte-eerste-date-volgens-wetenschap/
  • https://www.scientias.nl/tien-wetenschappelijke-weetjes-over-de-liefde/

Geschreven door Annabel Molleman

Annabel Molleman

Psycholoog Annabel duikt voor PartnerSelect de liefdesliteratuur in. Al tijdens haar studie geboeid door relaties, won ze met haar scriptie over werkstress in romantische relaties de David van Lennep scriptieprijs. Nu schrijft ze in deze blogs over de liefde. Van wetenschap tot geschiedenis, van actualiteit tot communicatietips en grappige weetjes. Voor singles van nut in de zoektocht naar de liefde. Maar ook mensen met een relatie kunnen de kennis gebruiken om hun relatie gezond te houden. Blijf op de hoogte en doe er je voordeel mee!

Waarom kiezen voor PartnerSelect?

  • Geen algoritmes, maar echt mensenwerk
  • Iedereen is persoonlijk gescreend
  • Groot in Nederland en jouw regio
  • Erkend door het SinglesKeurmerk
  • Sinds 1997 actief