Wat is bindingsangst en verlatingsangst

Waarom lukt het mij niet om een relatie aan te gaan of te behouden?

Stel, je hebt een aantal leuke dates gehad als de ander een volgende stap in de relatie wil zetten. Meteen blokkeer je. Je krijgt een onverklaarbaar paniekgevoel en neemt automatisch afstand. Elke keer gaat het mis op het moment dat het serieuzer wordt. Herkenbaar? Dan zou het kunnen dat je last hebt van (een gevoel van) bindingsangst.
Gaat het bij jou niet mis aan het begin van een relatie, maar juist tijdens de relatie? Heb jij altijd het gevoel dat je niet goed genoeg bent? Dat de ander jou niet meer leuk vindt? Zie en zoek je in alles bewijs hiervoor en wil je het liefst álles samen doen? Dan heb je misschien (een gevoel van) verlatingsangst.

Populaire angsten

“Oh, die zal wel last hebben van bindingsangst!” wordt er al snel geroepen als iemand terughoudend is in een beginnende relatie. De termen bindingsangst en verlatingsangst worden tegenwoordig veel gebruikt. Maar in werkelijkheid is er bij niet veel mensen sprake van een echte angststoornis. Binding (en de angst daarvoor) is complex.
Er zijn verschillende factoren die eraan kunnen bijdragen, en deze verschillen van persoon tot persoon.

Het is heel normaal om het spannend te vinden om je aan iemand te binden. Of dat je soms twijfelt of je (nieuwe) partner wel genoeg van je houdt. Zo hebben we allemaal dus wel een klein beetje last van bindingsangst en/of verlatingsangst. Maar als het je belemmert in het aangaan of behouden van een fijne relatie, is het verstandig hier iets aan te doen. Gelukkig kun je de angst voor binding of verlating onder controle krijgen.

Verschil tussen bindingsangst en verlatingsangst

In een gezonde relatie is autonomie belangrijk. Autonomie betekent letterlijk ‘zelf wetten opleggen’. Een autonoom persoon denkt en handelt zelfstandig en heeft de vrijheid zelf beslissingen te nemen.
In een gezonde relatie zien twee onafhankelijke mensen elkaar als een aanvulling op hun leven - niet als gehele invulling daarvan.
Partners zijn verbonden met elkaar, maar blijven twee onafhankelijke individuen.

Bindings- en verlatingsangst verstoren het vermogen om op deze manier een relatie aan te gaan. Bij bindingsangst ben je bang je autonomie kwijt te raken. Bij verlatingsangst ben je juist bang voor teveel autonomie van de ander. Bindingsangst is de angst om een verbintenis of een andere verantwoordelijkheid aan te gaan of zich daarin vast te leggen. Meestal gaat het om een serieuze liefdesrelatie. Verlatingsangst is de angst om verlaten te worden door een belangrijke ander. Ook als er nog helemaal geen tekenen zijn van een mogelijk vertrek van de ander.

Binding is niet hetzelfde als houden van. Het kan dus zo zijn dat je van je partner houdt, maar er toch moeite mee hebt om je aan hem of haar te binden. Ook mensen met bindingsangst hebben behoefte aan liefde.

Bindingsangst en verlatingsangst: dezelfde angst

Mensen met bindingsangst hebben te weinig vertrouwen in zichzelf als partner. Ze achten de kans dat het misgaat groot. Ze willen verdriet en pijn van een relatiebreuk vermijden. De bindingsangst is een beschermingsmechanisme tegen de angst om verlaten te worden. Bindingsangst en verlatingsangst hebben dus te maken met dezelfde angst.
Om een relatie aan te gaan, is zelfvertrouwen nodig. Met name bij bindingsangst, hebben mensen niet door dat hun angst te maken heeft met een gebrek aan zelfvertrouwen, de angst om te falen of verlaten te worden. Op bewust niveau overheerst het sterke verlangen naar vrijheid.

Verliefdheid is een vorm van faalangst

Je kunt aan niks anders denken, klamme handen, een zenuwachtig gevoel... Hebben we het hier over een verliefdheid, of over een examen, optreden of sollicitatiegesprek? Het kan allebei.
Verliefde gevoelens zijn precies dezelfde als die van faalangst. Faalangst is de angst om te falen. Je bent bang dat je iets niet kan. Bijna iedereen heeft hier soms last van. Wanneer er iets van ze wordt verwacht, voelen veel mensen een (kleine) angst dat ze dit niet kunnen waarmaken.
Deze angst kan de prestatie belemmeren. Hetzelfde geldt voor een verliefdheid. Het zenuwachtige gevoel van een verliefdheid kan wijzen op zenuwen voor een relatie: mijn rol als partner, kan ik dat wel waarmaken? Terwijl je je misschien altijd meteen richt op de ander ( “Past diegene wel bij mij?” “Is hij/zij wel leuk genoeg?” ), kan het zijn dat deze faalangst de onderliggende angst is. Als de angst om het niet waar te kunnen maken als partner te groot wordt, verzin je excuses om er maar niet aan te hoeven beginnen ( “Het werkt toch niet tussen ons” ).

Lees in het uitgebreide artikel over Bindingsangst hoe je de angst bij jezelf en bij je partner kunt herkennen, waar het vandaan komt en wat je ertegen kunt doen.

Wil je juist meer weten over de angst om verlaten te worden, lees dan het uitgebreide artikel over Verlatingsangst. Hierin leggen we uit hoe je het bij jezelf of je partner kunt herkennen en hoe je met verlatingsangst om kunt gaan. Ben je op zoek naar een leuke partner maar staat jouw bindingsangst of verlatingsangst in de weg? Onze matchmakers helpen je graag.

Kijk eens naar de mogelijkheden of neem vrijblijvend contact op voor advies.

Voel jij je al helemaal klaar voor de liefde? Overweeg dan om te investeren in professionele matching om jouw kans op een duurzame relatie te vergroten.

Bronnen

• De Kock D. & Vergeer A. (2020). Hoe kan je omgaan met de bindingsangst van je partner? https://www.365dagensuccesvol.nl/nl/nieuws/hoe-ga-je-om-met-een-psychiatrische-aandoening-van-je-kind/
• Stefanie Stahl (2015). Bindingsangst herkennen en overwinnen. https://libris.nl/BookInfo/GetSample?guid=91e657f3-7ab9-4f34-9609-7c8f235baa07
• Tim Veninga (2021). 7 Belangrijke Dingen Over Verlatingsangst & Bindingsangst https://mannengeheim.nl/verlatingsangst-en-bindingsangst/
• Tim Veninga (2021). 17 Tips Om Bindingsangst Voorgoed Te Overwinnen https://mannengeheim.nl/man-heeft-bindingsangst/
• https://www.parnassiagroep.nl/uw-probleem/ontwikkelingsstoornis/verlatingsangst
• https://www.betekenis-definitie.nl/Autonomie
• https://npokennis.nl/story/341/wat-is-bindingsangst?at_medium=sl&at_campaign=ntr_npo_kennis_stories&at_platform=google
• https://www.encyclo.nl/begrip/bindingsangst
• https://www.encyclo.nl/begrip/faalangst
• https://www.bindingsangstverlatingsangst.com/verlatingsangst/verlatingsangst-volwassenen/
• https://www.healthline.com/health/mental-health/abandonment-issues#outlook
• https://www.healthline.com/health/fear-of-commitment#in-yourself
• https://singlecoaching.nl/bindingsangst-of-niet-verliefd/
• https://singlecoaching.nl/verlatingsangst-symptomen-oplossing