Een nieuwe liefde na het overlijden van je partner. Veel weduwen en weduwnaars worstelen met tegenstrijdige gevoelens. Er is het blijvende verdriet van het verliezen van je partner, maar ook een groeiende behoefte aan warmte, genegenheid en een speciaal persoon waarmee je ’s avonds op de bank kunt zitten.
Een nieuwe verliefdheid, of soms alleen al het idee van een nieuwe partner, roept vaak schuldgevoelens op. Ten opzichte van de overleden partner, kinderen, omgeving én jezelf. Is het niet te snel? Mag ik dit wel weer voelen? Ondanks deze verwarrende gevoelens blijven weinig weduwen en weduwnaars voor de rest van hun leven alleen. Meer dan de helft van de weduwen en weduwnaars is er dan ook van overtuigd dat hun overleden partner niet had gewild dat ze alleen zouden blijven.
Inhoudsopgave
- Wat is rouw wanneer je weduwe(naar) bent?
- Moed om als weduwe(naar) het rouwen te erkennen
- Vijf rouwfases
- Vier tips bij rouwverwerking
- Nieuwe liefde voor weduwen en weduwnaars na het overlijden van hun partner
- Rebound-relaties zijn een vorm van rouw
- Rouwen en opnieuw verliefd worden kan tegelijk
- Wanneer is het tijd voor een nieuwe partner?
- Invloed van de manier van afscheid nemen
- Hoe weet je als weduwe of weduwnaar of je klaar bent voor een nieuwe liefde?
- Praten met je nieuwe partner
- Meningen van de omgeving
- Gun jezelf de tijd en een nieuwe liefde
- Bronnen
Wat is rouw wanneer je weduwe(naar) bent?
“Rouw is meer dan alleen de pijn van verlies,” zegt verliesdeskundige Jakob van Wielink. “Het is de achterkant van liefde.” Door rouw sta je stil bij degene die je lief hebt gehad en de vreugde die je hebt ervaren. Hij stelt dat de manier waarop je met het verlies omgaat, laat zien hoe je met jezelf en je leven omgaat. Het verlies van een partner is niet alleen het verlies van je geliefde. De werkelijkheid wordt door elkaar geschud; de sociale rol van partner verandert in die van weduwe of weduwnaar.
Rouwverwerking is een persoonlijk innerlijk proces. Iedereen verwerkt verdriet op zijn of haar eigen manier. Daarnaast verschilt het per persoon hoe sterk emoties aanwezig zijn en hoelang het intense verdriet duurt. Het proces van verwerken is niet lineair. Periodes dat het beter en slechter gaat, kunnen elkaar blijven afwisselen.
Moed om als weduwe(naar) het rouwen te erkennen
Er is in de maatschappij weinig ruimte voor verlies. Hierdoor bewegen we weg van de pijn.
Veel mensen die hun partner zijn verloren, missen de vanzelfsprekendheid van de relatie en aanwezigheid van hun maatje. Ook het wegvallen van de fysieke intimiteit (knuffelen, aanraken, seks) is een groot gemis. Dit kan de steun van familie en vrienden niet altijd voldoende compenseren.
Van Wielink ervaart dat er moed voor nodig is om te erkennen dat je rouwt. Volgens hem is er in de maatschappij steeds minder ruimte voor verlies. Hierdoor bewegen veel mensen juist weg van de pijn.
Omdat mensen het gevoel hebben te moeten blijven presteren, in huis en op het werk, hangt er vaak schaamte om het rouwproces heen.
En juist dat blijven presteren, is lastig. Het verdriet zorgt vaak voor concentratieproblemen, afzondering en een kort lontje.
Van Wielink benadrukt dat je als volwassene de verantwoordelijkheid kunt nemen voor jouw levensverhaal. “Je kunt je identificeren met je rouw, maar je kunt ook proberen een uitgebreider verhaal over jezelf te vertellen.”
Vijf rouwfases
Psychiater Elisabeth Kübler-Ross beschreef vijf fases van rouw die (vrijwel) iedereen doorloopt in een rouwproces. Omdat het een individueel proces blijft, verschillen de intensiviteit en duur van de fases van persoon tot persoon.
Vijf fases in het rouwproces
- Ontkenning
Een situatie ontkennen is een afweermechanisme vanuit ons brein. Omdat de waarheid te erg is om te bevatten, wordt deze geheel of gedeeltelijk ontkent. - Boosheid
Ook dit is een automatisch verdedigingsmechanisme. Naast verdriet kunnen er sterke gevoelens van boosheid bestaan, gericht op verschillende zaken. Bijvoorbeeld op de wereld, de ziekte of het lot. - Vechten
Veel mensen proberen afleiding te zoeken en/of het verwerken te versnellen door in actie te komen. Ze gaan het (mentale) gevecht aan of stellen zichzelf nieuwe doelen in bijvoorbeeld sport of werk. - Depressie
Gevoelens van depressiviteit worden veroorzaakt door de machteloosheid die je voelt. Vaak komt deze fase na het besef dat ontkennen, boos worden of het gevecht aangaan het gebeurde niet kunnen veranderen. - Aanvaarding
Er komt een tijd waarop je het verdriet een plaats kunt geven. Een manier om het leven in te richten zonder jouw geliefde om je heen. Dit betekent niet dat het gemis helemaal over is, of dat je hem of haar vergeet.
Vier tips bij rouwverwerking
Hoewel voor iedereen verschillend, kunnen sommige acties helpen om met rouw en verlies om te gaan:
- Tip 1: Praat erover.
Praten over je gevoel en het verlies kan voor verlichting, steun en opluchting zorgen. Dit kan bijvoorbeeld met vrienden, familie of lotgenoten. - Tip 2: Rust uit en zorg voor jezelf.
Rouwen kost energie. Het blijven denken aan jouw gezondheid en welzijn is dan ook belangrijk. Neem genoeg rust, probeer voldoende te slapen en goed te eten. - Tip 3: Neem de tijd.
Geef jezelf de tijd om te rouwen en verdrietig te zijn. Hoewel het verdriet blijft, leer je naarmate de tijd vordert met het verlies om te gaan. - Tip 4: Blijf in contact en ga de deur uit.
Het is niet gek dat je tijd voor jezelf nodig hebt. Pas wel op dat je jezelf niet teveel afsluit van de buitenwereld. Blijf in contact met vrienden en familie en ga bijvoorbeeld een keer wandelen of fietsen.
Nieuwe liefde voor weduwen en weduwnaars na het overlijden van hun partner
Hoewel de overleden partner altijd die speciale plek in hun hart blijft behouden, hebben de meeste weduwen en weduwnaars na een tijd ook weer een plekje voor een nieuwe liefde. Voor de één komt het verlangen naar een nieuwe liefde sneller dan voor de ander. En als die nieuwe verliefdheid er dan is, verandert dat verlangen vaak in schuldgevoel. De verliefde gevoelens voor de nieuwe partner maken het gemis aan de overleden partner vaak extra voelbaar.
Merk jij dat het verlangen naar een nieuwe liefde groeit? Of twijfel je hierover? Onze matchmakers hebben veel ervaring met (het vinden van) een nieuwe liefde voor weduwen en weduwnaars. Zij helpen je graag om erachter te komen of jij klaar bent voor een nieuwe partner. Wil je graag weten of matching via PartnerSelect voor jou een prettige manier is om op zoek te gaan naar een nieuwe liefde in je leven? Doe dan vrijblijvend de slagingskanstest om te bekijken wat wij voor jou kunnen betekenen.
Rebound-relaties zijn een vorm van rouw
Dat sommige mensen een verlies heel snel kunnen rationaliseren, ziet ook relatiedeskundige Rika Ponnet. “Dat zijn vaak de mensen die in actie schieten, de draad weer oppikken. Werken is voor hen verwerken.” Juist deze mensen beginnen snel weer opnieuw te daten.
Anderen hebben heel veel tijd voor zichzelf nodig. Ze komen nauwelijks meer buiten en vinden contact lastig.
Weer anderen zoeken juist troost bij een “nieuwe liefde”. Het verdooft de pijn en verjaagt de eenzaamheid. Relaties die alléén om deze reden tot stand komen, zijn vaak van korte duur. Het zijn ‘rebound-relaties’; overgangsrelaties waarin je de vorige verwerkt. Dit is eigenlijk nog steeds een vorm van rouwen.
Rouwen en opnieuw verliefd worden kan tegelijk
Probeer dus goed te bedenken of je al echt klaar bent om een nieuwe liefde in je hart te sluiten. Veel mensen zijn zich hier wel van bewust. In een onderzoek van Monuta naar een nieuwe liefde onder weduwen en weduwnaars, was slechts 22% van de mensen het eens met de stelling ‘Ik kan heel slecht tegen alleen zijn, alleen daarom al wil ik niet alleen blijven’. 47% vond dit alleen géén goede reden voor een nieuwe relatie.
Rouw hoeft niet helemaal ‘klaar’ te zijn om een nieuwe duurzame liefdesrelatie op te bouwen.
Over het algemeen wordt er gedacht dat de periode van rouw eerst helemaal ‘klaar’ moet zijn voordat iemand aan een nieuwe relatie kan beginnen. Daarbij heerst de opvatting dat de liefde voor de overleden partner minder waard is als een nieuwe verliefdheid en rouw door elkaar heen lopen. Volgens rouwdeskundige Tineke Rozenburg klopt dit niet. Mensen kunnen zeker al in de rouwperiode een nieuwe duurzame liefdesrelatie opbouwen. “Rouwen en opnieuw verliefd worden kan tegelijk plaatsvinden.”
Wanneer is het tijd voor een nieuwe partner?
Na het overlijden van een partner duurt het bij de meeste mensen wel even voor ze klaar zijn om een nieuwe liefde toe te laten. Uit onderzoek blijkt dan ook dat maar 5% van de weduwnaars en weduwes binnen één jaar een nieuwe partner heeft. In het onderzoek van Monuta, had 33% van de ondervraagde mannen en vrouwen binnen zes jaar een nieuwe relatie.
Vaak hebben mannen wat eerder een nieuwe liefde na het overlijden van hun partner dan vrouwen. Dit kan komen doordat vrouwen over het algemeen wat meer tijd nodig hebben om zich opnieuw open te stellen dan mannen. Ook kan het samenhangen met de vaak grotere sociale kring die vrouwen om zich heen hebben. Vrouwen vallen sterk terug op vriendschappen en familiebanden.
Invloed van de manier van afscheid nemen
Ook de manier waarop iemand afscheid heeft moeten nemen van een geliefde, speelt een rol in de duur van het rouwproces. Als je partner is overleden na een (langdurig) ziekbed, was er al ruimte om je voor te bereiden en eventueel beslissingen te nemen voor de toekomst. Hoeveel verdriet en pijn hier ook mee gepaard gaat, (onbewust) ben je dan al eerder begonnen met het afsluiten van een hoofdstuk in je leven. Mensen die hun partner op deze manier zijn verloren, kunnen zich vaak iets eerder openstellen voor een nieuwe liefde. Het geheel onverwachts verliezen van een partner zorgt vaak voor shock en een langere acceptatiefase.
Hoe weet je als weduwe of weduwnaar of je klaar bent voor een nieuwe liefde?
De meeste mensen voelen zelf goed aan of ze klaar zijn voor een nieuwe liefde. Opnieuw verliefd kunnen worden, is al een eerste indicatie dat je voor anderen open staat. Een tweede teken is dat je gedachten niet meer continu bij je overleden partner zijn.
Relatietherapeut en -psycholoog Michel Modde ziet dat veel mensen kort na het overlijden van hun partner een nieuwe liefde ondenkbaar vinden. Wanneer je er wel aan toe bent, vragen velen zich af of de nieuwe partner niet te snel komt. “Maar,” zegt hij, “op het moment dat je voor jezelf begint na te denken over een nieuwe relatie, dan betekent het dat er ruimte voor is in je hoofd en hart.”
Het is geen vervanging, maar juist een nieuw hoofdstuk.
Deskundigen adviseren een potentiële nieuwe liefde niet te vergelijken met de overleden partner. Het is geen vervanging, maar juist een nieuw hoofdstuk. Probeer je dus te richten op eigenschappen die je leuk vindt aan je nieuwe partner, zeggen zij.
Schuldgevoelens mogen er zijn en hoeven niet helemaal weggestopt te worden. Het is een teken van liefde en verantwoordelijkheid. Dit betekent echter niet dat je ook schuldig bént. Belangrijk is om over eventuele schuldgevoelens te blijven praten met je nieuwe partner. Dit helpt je deze gevoelens kwijt te raken.
Praten met je nieuwe partner
Zolang de rouw en overleden partner bij de nieuwe relatie mag horen, kan juist hierdoor een diepere verbinding ontstaan.
Een overleden partner zal altijd deel uitmaken van iemands leven. Het heeft iemand gevormd tot wie hij of zij nu is. Het is dus belangrijk om met een nieuwe liefde te praten over de overleden partner. Het is zeker niet zo dat er een nieuw leven begonnen moet worden waarbij alles van daarvoor achtergelaten moet worden.
Rouwtherapeut Leoniek van der Maarel vergelijkt de nieuwe liefde en de pijn om het verlies met twee treinsporen die naast elkaar lopen. “Soms zit je op het ‘verliefde spoor’ en soms op het ‘verliesspoor’. Het is belangrijk hoe een nieuwe partner met dit verliesspoor omgaat. Vaak hebben nieuwe partners het gevoel dat ze moeten concurreren met de overleden partner. Als hij of zij zich bedreigd voelt, zal de relatie onder druk komen te staan. Praten en geduld zijn hierbij essentieel.
Zolang de rouw en de overleden partner niet wordt genegeerd en bij de nieuwe relatie mag horen, kan juist hierdoor een diepere verbinding ontstaan. Dit vraagt veel begrip van de nieuwe partner.
Meningen van de omgeving
Ook de mening van de omgeving zorgt bij veel weduwen en weduwnaars voor twijfel en onzekerheid. Hoewel het niet altijd hardop wordt gezegd, kunnen mensen uit de omgeving het gevoel geven dat een nieuwe relatie te snel, raar of ongevoelig is. Zij denken dat het treinspoor van de pijn overgaat in die van de nieuwe liefde, terwijl de sporen eigenlijk nog naast elkaar lopen.
Michel Modde raadt aan andermans meningen en adviezen naast je neer te leggen. “Vaak wordt er door anderen gezegd dat het verstandig is ‘moeilijke’ dagen als kerst en verjaardagen tenminste één keer alleen mee te maken.” Volgens hem is er hierin geen ‘verstandige’ keuze. Het maakt niet uit hoe snel je een nieuwe partner toelaat in je leven. Als je er zelf maar klaar voor bent.
Ook kinderen kunnen een reden zijn een nieuwe relatie uit te stellen. In het onderzoek gaf één derde van de weduwen en weduwnaars aan dat het geluk van de kinderen boven hun eigen geluk gaat. 14% dacht dat de kinderen bezwaar zouden hebben tegen een nieuwe relatie. Het is inderdaad zo dat 20% van de kinderen aangaf moeite te hebben met een nieuwe relatie van hun vader of moeder. Dit was met name zo bij kinderen tot 44 jaar. Maar daar staat tegenover dat bijna alle kinderen (81%) vonden dat het geluk van de overgebleven ouder vooropstaat.
Gun jezelf de tijd en een nieuwe liefde
Het belangrijkste is om als weduwe of weduwnaar goed naar je gevoel te luisteren. Alleen jij weet wanneer je hart weer open staat voor een nieuwe liefde na het overlijden van je partner. Gun jezelf de tijd.
En als het zover is: gun jezelf een nieuwe liefde. De bemiddelaars van PartnerSelect zijn gespecialiseerd in de matching tussen weduwen en weduwnaars die na het overlijden van hun partner een nieuwe liefde zoeken. Voor veel weduwen en weduwnaars is het een fijne manier om rustig en veilig op zoek te gaan naar een nieuwe partner. Wil jij weten hoe we voor jou een lieve man of vrouw vinden? Doe dan de gratis slagingskanstest om te kijken wat wij voor jou kunnen betekenen. Je kunt ook vrijblijvend contact opnemen. We gaan heel graag met je in gesprek.
Bronnen
- Bruel, A. Hoe ga je op latere leeftijd een nieuwe relatie aan na het verlies van een partner? https://www.startpagina.nl/blog/relatie-na-verlies-partner
- C. Hendriks (2013). Rouw is de achterkant van liefde. Geloven onderweg. Nr 1. P.36. Bezinning Bezieling Beweging. https://www.jakobvanwielink.com/app/uploads/Geloven-onderweg-Rouw-is-de-achterkant-van-liefde-interview-Van-Wielink.pdf
- Monuta (2018). Een nieuwe liefde na het verlies van een partner? https://www.monuta.nl/over-monuta/nieuws/een-nieuwe-liefde-na-het-verlies-van-een-partner/
- NL-Eyes (2018). Tweede Liefde. https://www.monuta.nl/sites/default/files/Onderzoeksverslag-Tweede-Liefde.pdf
- Psyned (n.d.). Omgaan met rouw en verlies.
https://www.psyned.nl/rouwverwerking/omgaan-met-rouw-en-verlies/ - Rolf, S. (2017). Seksualiteits- en relatiebeleving na het verlies van een partner aan kanker: Een fenomenologische studie. https://www.scriptiebank.be/scriptie/2017/seksualiteits-en-relatiebeleving-na-het-verlies-van-een-partner-aan-kanker-een
- Rouwverwerking (n.d.) De vijf fases van rouwverwerking. https://www.rouwverwerking.net/de-vijf-fases-van-rouwverwerking.html
- SinglesSite (n.d.). Wanneer een nieuwe liefde na overlijden partner? https://www.singlessite.nl/wanneer-een-nieuwe-liefde-na-overlijden-partner/
- Thomas, D. (2018). Een nieuwe relatie na een scheiding of overlijden: wanneer ben je er klaar voor? Libelle 47/2018. https://www.libelle.be/relatie/relatie-na-overlijden-of-scheiding/
- Van Zoest, M. (2020). Relatie na overlijden partner: mag ik weer verliefd zijn? https://www.wietroostmij.nl/blog/relatie-na-overlijden-partner-mag-ik-weer-verliefd-zijn
- Wietroostmij.nl (2016). Een nieuwe liefde na het verlies van je partner. https://www.wietroostmij.nl/blog/een-nieuwe-liefde-na-het-verlies-van-je-partner
